Dr. Sarah Vansteenkiste, onderzoeker bij Steunpunt Werk, weet wel waarom Nederlanders kampioen weekend en avond werken zijn: ,,Dat ligt deels aan de wetgeving. In België geldt heel strenge wetgeving voor nachtwerk en zondagswerk, en is het soms zelfs nog verboden. De wetgeving in Nederland biedt juist veel flexibiliteit en de e-commerce speelt hier natuurlijk op in.”

Opvallend is dat Nederland op vrijwel alle vlakken (avondwerk, nachtwerk, ploegenarbeid, zaterdagwerk en zondagwerk) ongeveer twee keer zo hoog scoort als buurland België.

Voor bedrijven is de mogelijkheid om werknemers flexibel in te zetten bijzonder handig. Ook werknemers profiteren, want het levert flink wat banen op. Dat zijn wel vooral jobs voor laaggeschoolden in de dienstensector en e-commerce, bijvoorbeeld in distributiecentra van webwinkels als Bol.com en Wehkamp.

Ton Wilthagen, arbeidsmarktexpert, onderschrijft de verklaring van de Vlaamse onderzoeker. ,,In Nederland werken wij veel ’s avonds en in het weekend, vanwege onze ruime openingstijden van winkels. In Berlijn sloten de winkels tien jaar geleden op zaterdag nog om 13.00 uur, dat is bij ons wel anders.

Een ander aspect waarin wij afwijken van andere landen, is onze deeltijdcultuur. We werken in vergelijking met andere landen minder, maar als we dan werken is het op onregelmatigere tijden.”

Volgens Wilthagen hebben we flexibele wetgeving als het gaat om onze werktijden, waardoor bedrijven de kans krijgen om op dit gebied te groeien. Maar ondanks dat Nederland flexibele wetgeving heeft, betekent dit natuurlijk niet dat er geen regels meer zijn. ,,Onbeperkt nachtwerk mag ook bij ons niet. Als bedrijf heb je nog wel ruimte om afspraken in de CAO te zetten, maar die ruimte is niet al te groot.”

Opmerkelijk is nog dat vrouwen duidelijk meer in het weekend werken dan mannen. Waar bijna 30 procent van de vrouwen in het weekend werkt, doen slechts 25,5 procent van de mannen dit. Op zondag werkt 22,3 van de vrouwen en 17,4 procent van de mannen.

Volgens onderzoekster Sarah Vansteenkist van Steunpunt werk, ligt dat aan de sectoren waarin vrouwen vooral actief zijn. ,,Vrouwen werken bijvoorbeeld vaker in de zorgsector, waarin veel weekendwerk is. Door de vergrijzing stijgt de hoeveelheid werk hierin alleen maar. Maar ook onderwijzend personeel, dat grotendeels uit vrouwen bestaat, doet lesvoorbereidingen vaak in het weekend.” De onderzoekers hebben ook gekeken hoe vaak er thuis wordt gewerkt, in alle sectoren.

Is deze flexibilisering gezond voor werknemers? ,,Nachtwerk is bij uitstek het meest ongezond om te doen, maar het neemt gelukkig af, van 9,8 naar 8,7 procent”, weet arbeidsmarktexpert Wilthagen. ,,Werken in het weekend is niet slecht voor onze gezondheid, en werken in de avond ook in veel mindere mate”, aldus Wilthagen. Avond- en weekendwerk is voor zowel de economie als voor de consumenten fijn. Het creëert banen en consumenten kunnen zo ’s avonds om tien voor 12 iets online bestellen wat de volgende dag op de mat valt. ,,Ben je zelf blij met je werktijden, en dat zijn de meeste Nederlanders, dan is er eigenlijk geen probleem.”

Wanneer je variabele tijden werkt kijk dan goed naar jou rechten als werknemer. Veel werknemers werken wel op variabele tijden, maar worden tekort gedaan op financieel vlak. Mocht jij vragen hebben over jou werk situatie, kom dan eens langs op ons kantoor!